De aanwezigheid van straatkunst in een stedelijke context was vooral gebaseerd op de notie van herhaling. Wat betekent dit?
Omdat de impact van de boodschap alleen maar merkbaar wordt door de waarneembare aanwezigheid in de stedelijke context, leefden graffitikunstenaars met de noodzaak om hun typografie of andere symbolische expressie steeds opnieuw te reproduceren. In de wereld waarin de digitale wereldgemeenschap die we vandaag de dag als vanzelfsprekend beschouwen niet eens denkbaar was, moesten kunstenaars vechten voor de mogelijkheid om hun werk te zien.

In een recent interview herinnert Andre Saraiva zich dat zijn dagen in Parijs gevuld waren met repetitieve spuitbusbewegingen, waarbij hij de ene na de andere brievenbus markeerde. Dit is een overeenkomst met de straatkunstscene van de eerste jaren van de 21e eeuw. Reeds bekende namen in de wereld van de straatkunst, zoals Shepard Fairey en Space Invader, baseerden hun activiteiten als kunstenaar op het idee om het schijnbaar zelfde kunstwerk herhaaldelijk te creëren in verschillende stedelijke ruimtes van verschillende steden. Ze hadden in feite een identiteit opgebouwd, één afdruk en een mozaïekstuk tegelijk…
Al snel werd de herhaling een proces van onvoorstelbare proporties, onttrokken aan de handen van de kunstenaars, dat zijn weg vond naar de uitgestrektheid van de virtuele ruimte – om nooit aan zijn aanwezigheid te worden getwijfeld. Dit werd een (r)evolutionaire periode voor het fenomeen straatkunst.
Lees mijn andere berichten ook:
Graffiti versus straatkunst
Voor het grootste deel van het publiek is het gemakkelijk om graffiti en straatkunst door elkaar te halen. Zelfs in artistieke kringen worden beide termen door elkaar gebruikt en verwijzen ze naar een vloeiend concept van letterlijk en eenvoudig “kunst op straat”. Maar hoe uniek of samenhangend de twee ook mogen lijken voor de mainstream als subcultuur, er zijn significante verschillen die de twee scheiden.
“Graffiti dateert van voor de straatkunst en de straatkunst is geïnspireerd op graffiti”, stelt Stavsky. Graffiti is gebaseerd op woorden en de ‘schrijvers’ zijn meestal autodidactisch. De kunstvorm is ontstaan uit binnenstedelijke buurten als een soort zelfexpressie voor de stedelijke jeugd. Het is egoïstisch omdat het ‘tags’ zijn van persoonlijke branding door de schrijvers.

Graffiti is illegaal, maar het is juist dit illegale risico dat het zijn contra-culturele randje geeft. Straatkunst daarentegen wordt meestal gedaan door kunstenaars die een formele opleiding hebben genoten. In het begin hebben de kunstenaars hun graffiti gebruikt om de straat op te gaan als een statement tegen de bestaande gevestigde orde, en hun werken dragen meestal een overkoepelende boodschap uit voor het publiek. Straatkunst wordt meestal geschilderd met toestemming of in opdracht.
Graffiti is gebaseerd op woorden, terwijl Street Art gebaseerd is op beelden. Graffitikunst is uitgebreide en figuratieve graffiti gecombineerd met beelden.
Wat is Street Art eigenlijk
Vanuit de context van de stedelijke ruimte leeft de straatkunst nu in de culturele ruimtes van galeries, virtuele gemeenschappen, publieke discoursen en is sinds kort een object van toe-eigening door de populaire cultuur en de mainstream symboliek van de hedendaagsheid. Kunstwerken die op de muren van steden zijn ontstaan, bereikten de hoogste pieken van de hedendaagse kunstmarkt.

De discussie over de betekenis van straatkunst vindt bovendien plaats in de zalen die worden bezet door wetenschappers en hun studenten, die nadenken over de wisselwerking tussen begrippen als beeldende kunst, conceptuele kunst, performancekunst en manieren om deze kunstvormen te articuleren in de wereld van de straatkunst.
Het is duidelijk dat we voorbij het punt zijn dat we de definitie van straatkunst zo eenvoudig kunnen formuleren als een specifieke beweging of een bepaalde subcultuur. Als we zeggen dat het een buitengewone hybride vorm van artistieke expressie kan zijn, dan is dat toch een makkelijke manier om er uit te komen.